Quy định pháp luật về chế độ thai sản cho nữ

Phụ nữ mang thai được hưởng chế độ gì? Thủ tục thai sản cho nữ làm như nào?

Đây là những câu hỏi mà người lao động nữ hay thắc mắc khi hỏi về chế độ thai sản cho lao động nữ.

Để giải đáp thắc mắc cho người lao động, bài viết dưới đây của Luật Quang Huy sẽ trình bày về vấn đề chế độ thai sản cho nữ.

1. Điều kiện được hưởng chế độ thai sản cho nữ

Để được hưởng chế độ thai sản, người lao động nữ khi sinh con cần đóng được từ đủ 06 tháng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên trong khoảng thời gian 12 tháng trước khi sinh.

Cụ thể theo quy định tại khoản 2 Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, để được hưởng chế độ thai sản, người lao động cần đóng được từ đủ 06 tháng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên trong khoản thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

Đặc biệt, lao động nữ đã tham gia bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên nếu trong khoảng thời gian mang thai mà phải nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì chỉ cần đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con sẽ được hưởng chế độ thai sản.

Ngoài ra theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH thì khoảng thời gian 12 tháng trước khi sinh để xác định điều kiện hưởng thai sản được quy định như sau:

• Trường hợp sinh con trước ngày 15 của tháng, thì tháng sinh con không tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
• Trường hợp sinh con từ ngày 15 trở đi của tháng và tháng đó có đóng bảo hiểm xã hội, thì tháng sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi được tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.
• Trường hợp sinh con từ ngày 15 trở đi của tháng và tháng đó không đóng bảo hiểm xã hội, thì tháng sinh con không tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

2. Thời gian và mức hưởng chế độ thai sản cho nữ

Theo quy định tại khoản 1 Điều 34 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì thời gian nghỉ thai sản của lao động nữ sinh con trước và sau khi sinh con là 06 tháng.

Đặc biệt nếu lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thai sản thêm 01 tháng.

Nếu như có nghỉ hưởng thai sản trước khi sinh thì thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.

Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 39 Luật bảo hiểm xã hội bắt buộc năm 2014 thì mức hưởng thai sản cho người lao động nữ được quy định cụ thể như sau:

• Mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
• Trường hợp lao động nữ đi làm cho đến thời điểm sinh con mà tháng sinh con được tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con thì mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc sẽ bao gồm cả tháng sinh con.
• Mức hưởng chế độ thai sản = Mức hưởng 01 tháng x Số tháng nghỉ thai sản.

Ngoài khoản tiền thai sản trên, người lao động còn nhận được trợ cấp một lần khi sinh con.

Tiền trợ cấp thai sản cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con.

Mức lương cơ sở tại thời điểm hiện tại là 1.490.000 đồng, vậy mức trợ cấp một lần cho mỗi con = 2 x 1.490.000 = 2.980.000 (đồng).

Như vậy mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ sinh con sẽ bao gồm: tiền chế độ do cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả tương ứng với thời gian hưởng chế độ thai sản và khoản trợ cấp một lần.

3. Thủ tục thai sản cho nữ

3.1 Chuẩn bị hồ sơ thai sản cho nữ

Để được hưởng chế độ thai sản cho nữ, người lao động cần chuẩn bị hồ sơ thai sản cho nữ gồm những giấy tờ sau:

• Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con;
• Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc lao động nữ phải nghỉ việc để dưỡng thai;
• Sổ bảo hiểm xã hội (áp dụng với trường hợp người lao động đã nghỉ việc tại công ty trước khi sinh con).

Đối với người sử dụng lao động cần lập Danh sách người lao động nghỉ việc hưởng chế độ thai sản do người sử dụng lao động lập theo mẫu 01B-HSB.

3.2 Nộp hồ sơ thai sản cho nữ

Sau khi chuẩn bị xong hồ sơ nêu trên người lao động chủ động nộp lại cho người sử dụng lao động trong khoảng thời gian không quá 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc.

Sau khi nhận được hồ sơ từ lao động nữ, đơn vị lập danh sách gửi lên cơ quan bảo hiểm xã hội quản lý trong thời gian không quá 10 ngày làm việc.

Đối với người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội (nghỉ việc trước khi sinh) tự nộp hồ sơ và xuất trình sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan bảo hiểm xã hội tỉnh/huyện nơi cư trú.

Luật hiện nay không quy định về thời gian nộp hồ sơ thai sản cho lao động nữ đang bảo lưu bảo hiểm xã hội nhưng để đảm bảo quyền lợi của mình bạn nên nộp hồ sơ thai sản trong khoảng thời gian dưới 6 tháng sau khi sinh con.

3.3 Cơ quan bảo hiểm xã hội tiếp nhận và giải quyết hồ sơ thai sản cho nữ

Cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm nhận hồ sơ của người lao động, đơn vị sử dụng lao động để xét duyệt và thực hiện chi trả trợ cấp bảo hiểm thai sản.

Việc chi trả được thực hiện thông qua số tài khoản mà doanh nghiệp/người lao động đã đăng ký hoặc thực hiện chi trả qua tiền mặt.

Thời gian giải quyết chế độ thai sản là 06 ngày làm việc kể từ thời cơ quan bảo hiểm xã hội kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người sử dụng lao động và 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con.

Trường hợp cơ quan bảo hiểm xã hội không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

4. Cơ sở pháp lý

• Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014;
• Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn Luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
• Nghị định 115/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về vấn đề chế độ thai sản cho nữ.

Nếu còn bất kỳ vấn đề gì chưa rõ hoặc thắc mắc, vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn luật trực tuyến qua HOTLINE 19006588 của Luật Quang Huy để được hỗ trợ giải đáp.

Trân trọng./.