Đơn phương chấm dứt hợp đồng có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không?

1. Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đúng quy định pháp luật có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không?

Đơn phương chấm dứt hợp đồng có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không? Điều này còn tùy thuộc vào việc người lao động có đáp ứng đủ các điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp hay không. Theo đó, căn cứ tại Điều 49 Luật việc làm năm 2013, người lao động đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:

• Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đúng quy định pháp luật
• Đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc xác định thời hạn hoặc hợp đồng không xác định thời hạn. Đóng từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 36 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động đối với hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng.
• Đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm trong khoảng thời gian 3 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động theo quyết định của công ty.
• Chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp.

Do đó theo quy định trên nếu người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động được hưởng bảo hiểm thất nghiệp chỉ khi việc chấm dứt đúng quy định pháp luật và đáp ứng một số điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp nêu trên.

Vậy hiểu thế nào là đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đúng quy định pháp luật? Tại Điều 37 Bộ luật lao động năm 2012 có quy định về quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động khi đáp ứng 2 điều kiện về lý do chấm dứt và thời hạn báo trước cho người sử dụng lao động. 

Theo đó lý do để người lao động được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động bao gồm:

• Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;
• Không được trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;
• Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động;
• Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động;
• Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước;
• Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền;
• Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 90 ngày liên tục đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và một phần tư thời hạn hợp đồng đối với người làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa được hồi phục.

Đơn phương chấm dứt hợp đồng có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không?

Với thời hạn báo trước tùy thuộc vào từng loại hợp đồng lao động và từng trường hợp cụ thể như sau:

•  Ít nhất 3 ngày làm việc đối với các trường hợp không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động; Không được trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động; Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động; Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 90 ngày liên tục đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và một phần tư thời hạn hợp đồng đối với người làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa được hồi phục;
•  Ít nhất 30 ngày nếu là hợp đồng lao động xác định thời hạn;
• Ít nhất 03 ngày làm việc nếu là hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng đối với các trường hợp quy định tại điểm d và điểm đ khoản 1 Điều này; 
• Đối với trường hợp lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì thời hạn báo trước cho người sử dụng lao động tùy thuộc vào thời hạn do cơ sở khám chữa bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền chỉ định;
• Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, nhưng phải báo cho người sử dụng lao động biết trước ít nhất 45 ngày, trừ  trường hợp quy định tại Điều 156 của Bộ luật này.

Như vậy, nếu chị thuộc trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng đúng quy định pháp luật và đáp ứng các điều kiện còn lại về hưởng trợ cấp thất nghiệp nêu trên thì chị sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp.

2. Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái quy định pháp luật có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp không?

Theo phân tích ở trên một trong những điều kiện được hưởng trợ cấp thất nghiệp là phải chấm dứt hợp đồng lao động đúng quy định pháp luật. Do vậy việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái quy định pháp luật thì đương nhiên sẽ không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp. 

Việc xác định đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái quy định pháp luật thì cũng căn cứ theo quy định tại Điều 37 Bộ luật lao động 2012 quy định về quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động.

Tức, nếu không đáp ứng được hai điều kiện về lý do chấm dứt hợp đồng lao động và thời hạn báo trước nêu trên thì người lao động sẽ được coi là đơn phương chấm dứt hợp động lao động trái quy định pháp luật và không được hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Trên đây là toàn bộ câu trả lời của chúng tôi về vấn đề: Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp. Nếu nội dung tư vấn còn chưa rõ, có nội dung gây hiểu nhầm hoặc có thắc mắc cần tư vấn cụ thể hơn, bạn có thể kết nối tới Tổng đài tư vấn luật bảo hiểm thất nghiệp trực tuyến qua HOTLINE 19006588 của Luật Quang Huy để được tư vấn trực tiếp.

Trân trọng./