Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc gồm những ai?

Một thực trạng chung hiện nay, không ít doanh nghiệp mới thành lập hay người lao động mới đi làm biết được mình có phải tham gia bảo hiểm xã hội hay không.

Bài viết dưới đây Luật Quang Huy sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quát các quy định về đối tượng bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt năm 2020.

1. Người lao động Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Căn cứ Điều 2 Luật bảo hiểm xã hiểm 2014 quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bao gồm:

• Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn;
• Người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn;
• Người làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi;
• Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;
• Cán bộ, công chức, viên chức;
• Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
• Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí;
• Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
• Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;
• Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.

Những đối tượng được trên là những đối tượng khi làm việc tại các đơn vị, doanh nghiệp, công ty sẽ bắt buộc phải tham gia BHXH Các chế độ bảo hiểm khi người lao động tham gia theo quy định này bao gồm: chế độ thai sản, chế độ ốm đau, chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, chế độ hưu trí, tử tuất, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Việc bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội khi đi làm nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi người lao động trước mối quan hệ không cân bằng giữa NLĐ và NSDLĐ.

2. Người lao động nước ngoài thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Người lao động nước ngoài khi thuộc các trường hợp tại Nghị định 143/2018/NĐ-CP thì phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Cụ thể như sau:

• Người nước ngoài làm việc tại Việt Nam phải có giấy phép lao động/chứng chỉ hành nghề/giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp;
• Người lao động tham gia hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 01 năm trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam.

Tuy nhiên, có một số đối tượng phù hợp với quy định trên nhưng không bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm những đối tượng sau:

• Người lao động nước ngoài di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp là nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia và lao động kỹ thuật của một doanh nghiệp nước ngoài đã thành lập hiện diện thương mại trên lãnh thổ Việt Nam, di chuyển tạm thời trong nội bộ doanh nghiệp sang hiện diện thương mại trên lãnh thổ Việt Nam và đã được doanh nghiệp nước ngoài tuyển dụng trước đó ít nhất 12 tháng.
• Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện nay (nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi đã có đủ thời gian tham gia bảo hiểm xã hội).

Như vậy, không phải đối tượng người lao động nước ngoài nào cũng thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

3. Trách nhiệm tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc của người sử dụng lao động

Cũng tại Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2014, pháp luật định rõ 05 nhóm người sử dụng lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

• Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân;
• Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác;
• Cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam;
• Doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác;
• Cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động.

Theo quy định hiện nay, người sử dụng lao động có trách nhiệm tham gia bảo hiểm xã hội cho người lao động theo định mức đã được Nhà nước đưa ra.

Đối với người lao động Việt Nam, mức đóng của NSDLĐ là 21,5% và NLĐ trích ra 10,5% tiền lương tháng đóng BHXH. Đối với lao động nước ngoài, tổng mức đóng BHXH là 8% tiền lương tháng đóng BHXH, trong đó có 6,5% do NSDLĐ đóng và 1,5% do NLĐ đóng.

4. Cơ sở pháp lý

• Luật bảo hiểm xã hội 2014;
• Nghị định 143/2018/NĐ-CP quy định chi tiết luật bảo hiểm xã hội và luật an toàn, vệ sinh lao động về bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại việt nam

Trên đây là toàn bộ giải đáp của chúng tôi về vấn đề quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc năm 2020. Nếu còn điều gì thắc mắc, bạn vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn bảo hiểm xã hội qua HOTLINE 19006588 của Luật Quang Huy để được tư vấn trực tiếp!

Trân trọng./.