Tổng hợp hình phạt như thế nào là đúng luật?

Chắc hẳn bạn đã từng nghe đến vấn đề tổng hợp hình phạt trong việc xét xử vụ án hình sự, vậy cụ thể tổng hợp hình phạt là gì, được áp dụng như thế nào trong những trường hợp nào?

Để giúp bạn có cái nhìn cụ thể, chính xác hơn về vấn đề này, Luật Quang Huy xin gửi đến bạn bài viết phân tích quy định pháp luật về tổng hợp hình phạt như sau:

1. Tổng hợp hình phạt là gì?

Tổng hợp hình phạt có thể nói là một trường hợp đặc biệt trong xét xử, khi Toà án phải xem xét, đưa ra quyết định hình phạt đối với người bị kết án phạm từ hai tội trở lên hoặc trường hợp người bị kết án đã bị kết án bởi một bản án khác nhưng chưa chấp hành hoặc chấp hành chưa xong thì lại bị xét xử về một tội khác xảy ra trước hoặc sau khi có bản án đó.

Hiện nay tổng hợp hình phạt trong Luật hình sự được đề cập với 2 trường hợp là:

• Tổng hợp hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội (Điều 55 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017);
• Tổng hợp hình phạt của nhiều bản án (Điều 56 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017).

2. Tổng hợp hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội

Tổng hợp hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội được áp dụng khi xét xử một người phạm nhiều tội trong cùng một lần xét xử.

Có hai trường hợp có thể áp dụng hình thức tổng hợp hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội đó là:

• Trường hợp người bị kết án có nhiều hành vi phạm tội khác nhau và mỗi hành vi cấu thành một tội riêng. Các hành vi phạm tội này có thể liên quan với nhau (được thực hiện để đạt cùng mục đích) hoặc không có liên quan với nhau (được thực hiện nhằm các mục đích khác nhau).
• Trường hợp người bị kết án thực hiện một hành vi phạm tội nhưng hành vi này lại cấu thành nhiều tội khác nhau.

Việc thực hiện hành vi phạm tội của người phạm tội không nhất thiết phải diễn ra đồng thời mà có thể ở những khoảng thời gian khác nhau.

Tòa án quyết định hình phạt đối với từng tội và tổng hợp hình phạt theo nguyên tắc:

2.1 Đối với hình phạt chính

Nếu các hình phạt đã tuyên cho từng tội của người phạm tội cùng là cải tạo không giam giữ hoặc cùng là tù có thời hạn, thì các hình phạt đó được cộng lại thành hình phạt chung, thời hạn của hình phạt chung được quy định là:

• Không vượt quá 03 năm đối với hình phạt cải tạo không giam giữ.
• Không vượt quá 30 năm đối với hình phạt tù có thời hạn.

Nếu các hình phạt đã tuyên là cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn, thì hình phạt cải tạo không giam giữ được chuyển đổi thành phạt tù có thời hạn. Tỷ lệ chuyển đổi sẽ là cứ 03 ngày cải tạo không giam giữ chuyển thành 01 ngày tù để tổng hợp thành hình phạt chung.

Nếu trong các tội mà người phạm tội phạm phải, Toà án tuyên tội có mức phạt cao nhất là tù chung thân thì hình phạt thì hình phạt tổng hợp chung sẽ là tù chung thân.

Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyên là tử hình thì tổng hợp hình phạt chung là tử hình.

Đối với trường hợp phạt tiền, tiền phạt sẽ được cộng lại tổng của từng tội thành hình phạt chung.

Đối với hình phạt trục xuất thì không tổng hợp với các loại hình phạt khác, tội phạm bị tuyên án trục xuất sẽ bị trục xuất khỏi Việt Nam.

2.2 Đối với hình phạt bổ sung

Nếu các hình phạt bổ sung đã tuyên là cùng loại thì hình phạt chung được quyết định trong giới hạn quy định của Bộ luật Hình sự đối với loại hình phạt đó. Riêng đối với hình phạt tiền thì các khoản tiền phạt được cộng lại thành hình phạt chung.

Nếu các hình phạt bổ sung Toà án đã tuyên là khác loại thì người bị kết án phải chấp hành tất cả các hình phạt bổ sung đó.

Ví dụ: Nguyễn Văn A đồng thời phạm 03 tội là tội Đánh bạc theo khoản 1 Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017, tội Cướp tài sản theo khoản 1 Điều 168 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 và tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017.

Hình phạt Toà án đưa ra cho 3 tội này là:

• Tội đánh bạc: Hình phạt chính: 2 năm phạt cải tạo không giam giữ. Hình phạt bổ sung: Phạt tiền 20 triệu đồng.
• Tội cướp tài sản: Hình phạt chính: 4 năm tù giam. Hình phạt bổ sung: Phạt tiền 20 triệu đồng.
• Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ: Hình phạt chính: phạt tiền 50 triệu đồng. Hình phạt bổ sung: cấm hành nghề lái xe 01 năm.

Vậy tổng hợp hình phạt của A sẽ là:

Về hình phạt chính:

• Phạt tù: 2 năm phạt cải tạo không giam giữ của A sẽ được chuyển đổi thành hình phạt tù = 2 x 365/3 = 243.3 ngày ≈ 8 tháng 3 ngày. Vậy hình phạt tù của A là = 4 năm + 8 tháng 3 ngày = 4 năm 8 tháng 3 ngày.
• Phạt tiền: 50 triệu đồng.

Về hình phạt bổ sung:

• Phạt tiền: 20 triệu + 20 triệu = 40 triệu đồng.
• Phạt cấm hành nghề, làm một công việc nhất định: cấm hành nghề lái xe 01 năm.

Tổng tiền phạt A phải nộp cả ở hình phạt chính và hình phạt bổ sung là: 50 triệu + 40 triệu = 90 triệu đồng.

Nếu sau khi đọc hết những quy định mà chúng tôi đã tổng hợp ở trên cùng hướng dẫn và ví dụ mà bạn vẫn chưa có thể tự tổng hợp hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội mà bạn đang cần xem xét, đừng ngần ngại, hãy gọi cho chúng tôi qua Tổng đài 19006588.

Luật Quang Huy sẽ lắng nghe cụ thể thông tin từ bạn và tổng hợp hình phạt chính xác nhất theo thông tin bạn cung cấp.

3. Tổng hợp hình phạt của nhiều bản án

Tổng hợp hình phạt của nhiều bản án là trường hợp người phạm tội đã bị kết án và bản án đã có hiệu lực pháp luật, nhưng chưa thi hành án hoặc chấp hành bản án chưa xong thì lại bị xét xử về một vụ án khác.

Khi đó Toà án tổng hợp hình phạt của các bản án mà người đó đã bị xét xử thành một hình phạt chung để đảm bảo cho việc thực thi bản án.

Tổng hợp hình phạt của nhiều bản án được áp dụng trong ba trường hợp:

3.1 Một người đang phải chấp hành một bản án mà lại bị xét xử về tội đã phạm trước khi có bản án

Trong trường hợp này, Tòa án quyết định hình phạt đối với tội đang bị xét xử, sau đó quyết định hình phạt chung theo nguyên tắc giống như tổng hợp hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội đã nêu ở trên.

Thời gian đã chấp hành hình phạt của bản án trước sẽ được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt chung.

Ví dụ: Ngày 01/01/2020, Nguyễn Văn B phạm tội Trộm cắp tài sản, bị tòa án nhân dân huyện H tuyên phạt 02 năm tù theo khoản 1 Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017.

Ngày 01/02/2020 là ngày bản án có hiệu lực pháp luật. B bắt đầu chấp hành hình phạt của mình.

Đến tháng 7/2020, phát hiện trước đó năm 2018, B cũng có phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản số tiền 5 triệu đồng.

Ngày 01/08/2020, Toà án huyện H tiếp tục xử phạt B theo khoản 1 Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017, mức hình phạt là 1 năm tù giam.

Vậy tổng hợp hình phạt 2 bản của B là 03 năm tù giam. Do B đã chấp hành được 06 tháng phạt tù, nên thời gian phạt tù mà B phải tiếp tục thực hiện là 2 năm 6 tháng tù nữa.

3.2 Khi xét xử một người đang phải chấp hành một bản án mà lại thực hiện hành vi phạm tội mới

Lúc này, Tòa án quyết định hình phạt đối với tội mới mà người phạm tội phạm phải, sau đó tổng hợp với phần hình phạt chưa chấp hành của bản án trước rồi tổng hợp hình phạt chung theo quy định tổng hợp hình phạt trong trường hợp phạm nhiều tội.

Ví dụ: Trần Văn C đang chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ, nhưng trong thời gian chấp hành bản án C có hành vi cố ý gây thương tích cho người khác, tỷ lệ tổn thương cơ thể là 25%.

Toà án huyện K xét xử hành vi phạm tội cố ý gây thương tích của C là 2 năm tù giam theo khoản 1 Điều 143 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Tại thời điểm bản án có hiệu lực, C chỉ còn 6 tháng nữa là hết hạn chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ..

Vậy hợp hình phạt với bản án mà C đang chấp hành là: 6 tháng phạt cải tạo không giam giữ sẽ được đổi sang hạn phạt tù: 6 x 30 / 3 = 60 ngày phạt tù = 2 tháng tù giam.

Tổng lại: 2 năm tù giam + 2 tháng tù còn lại của bản án cũ = 2 năm 2 tháng tù giam.

3.3 Một người phải chấp hành nhiều bản án đã có hiệu lực pháp luật mà các hình phạt của các bản án chưa được tổng hợp, thì Chánh án Tòa án có thẩm quyền xem xét tình huống cụ thể là bản án xét xử có trước hay sau khi người này đang chấp hành hình phạt để ra quyết định tổng hợp hình phạt chung

Việc tổng hợp hình phạt theo Trường hợp 1 và Trường hợp 2 (khoản 1, 2 Điều 56 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017) có một điều kiện bắt buộc chung là người phạm tội bị tòa án xét xử phải là người đang chấp hành một bản án, tức là đã có một bản án có hiệu lực pháp luật kết tội người đó về một tội nào đó.

Nhưng đối với những trường hợp tổng hợp hình phạt mà các bản án chưa có hiệu lực, hoặc đã có hiệu lực mà được xét xử ở nhiều Toà án khác nhau nên chưa được tổng hợp thì Thẩm quyền tổng hợp hình phạt là của chánh án tòa án chứ không phải hội đồng xét xử.

Ví dụ: Ngày 01/01/2020, tòa án nhân dân huyện H xử phạt bị cáo Nguyễn Văn D hai năm tù về tội Cố ý gây thương tích. Ngày 15/01/2020, tòa án nhân dân huyện K lại xét xử Nguyễn Văn D về tội Tổ chức đánh bạc.

Trong trường hợp này, tòa án dân dân huyện K không thể áp dụng khoản 1 Điều 56 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 để tổng hợp hình phạt được, vì bản án kết tội Nguyễn Văn D của Tòa án nhân dân huyện H chưa có hiệu lực pháp luật.

Do vậy, trường hợp này, Chánh án tòa án nhân dân huyện H sẽ tổng hợp hình phạt khi hai bản án của tòa án nhân dân huyện H và tòa án nhân dân huyện K, khi cả hai bản án này đều có hiệu lực pháp luật để đưa ra hình phạt chung cho D.

Bạn đang băn khoăn chưa biết mình thuộc trường hợp nào? Bạn đang không biết tổng hợp hình phạt trường hợp mình hay của bạn bè, người thân như thế nào?

Đừng lo! Hãy liên hệ ngay qua Tổng đài 19006588 của Luật Quang Huy.

Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ cho trường hợp của bạn bằng kiến thức đã tổng hợp và kinh nghiệm giải quyết của mình.

4. Cơ sở pháp lý

• Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đôi, bổ sung 2017.

Nội dung bài viết trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến tổng hợp hình phạt theo quy định pháp luật hình sự hiện hành.

Luật Quang Huy là công ty có kinh nghiệm không chỉ trong việc tư vấn luật Hình sự mà còn có bề dày kinh nghiệm trong vai trò là Luật sư biện hộ cho nhiều vụ án Hình sự trong cả nước.

Nếu bài viết chưa giải đáp được toàn bộ thắc mắc hay cần hỗ trợ, bạn hãy liên hệ trực tiếp tới Tổng đài tư vấn luật Hình sự trực tuyến qua Hotline 19006588 của Luật Quang Huy để được hỗ trợ một cách rõ ràng nhất.

Luật Quang Huy luôn luôn sẵn sàng hỗ trợ cho bạn.

Xin chân thành cảm ơn!