Trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và tự nguyện, giải quyết thế nào?

Chào Luật sư, tôi đi làm tại công ty có tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc. Trong thời gian nghỉ việc tôi có tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và đóng được 1 năm bảo hiểm tự nguyện sau đó tôi có tham gia đi làm lại được 3 tháng. Luật sư cho tôi hỏi là tôi có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trùng với thời gian đóng BHXH tự nguyện công ty đóng cho tôi sẽ giải quyết thế nào?

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Luật Quang Huy Việt Nam. Căn cứ theo quy định của pháp luật, chúng tôi xin tư vấn về giảm trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và tự nguyện như sau:

1. Trùng thời gian đóng BHXH bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện được giải quyết như thế nào?

Căn cứ quy định tại Khoản 4 Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Theo Khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là công dân Việt làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng.

Như vậy, trong quá trình đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, NLĐ không thể đồng thời tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Trường hợp của bạn chưa chốt sổ bảo hiểm tự nguyện mà người sử dụng lao động đã đóng tiếp bảo hiểm xã hội bắt buộc vào số sổ bảo hiểm của bạn thì sẽ có thời gian đóng trùng bảo hiểm xã hội là 03 tháng.

Trong trường hợp này, bạn sẽ chỉ được tính thời gian bạn tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc ở công ty căn cứ vào Điểm 6.1 Khoản 6 Điều 10 Quyết định 595/QĐ-BHXH:

6. Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện đã đóng theo phương thức đóng 03 tháng hoặc 06 tháng hoặc 12 tháng một lần hoặc đóng một lần cho nhiều năm về sau theo quy định tại các Điểm 1.2, 1.3, 1.4 và 1.5 Khoản 1 Điều 9 Quyết định này mà trong thời gian đó thuộc một trong các trường hợp sau đây sẽ được hoàn trả một phần số tiền đã đóng trước đó:

6.1. Dừng tham gia BHXH tự nguyện và chuyển sang tham gia BHXH bắt buộc;

Thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện bị trùng là 03 tháng sẽ phải giảm trùng. Khi đó, bạn cần đến cơ quan bảo hiểm xã hội quận/huyện nơi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện để làm thủ tục giảm trùng bảo hiểm. Số tiền bạn BHXH tự nguyện bạn đã đóng trùng sẽ được cơ quan BHXH hoàn trả lại cho bạn căn cứ theo quy định tại Khoản 2.5 Điều 2 Quyết định 595/QĐ-BHXH:

2.5 Hoàn trả: là việc cơ quan BHXH chuyển trả lại số tiền được xác định không phải tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN hoặc đóng thừa khi ngừng giao dịch với cơ quan BHXH; đóng trùng cho cơ quan, đơn vị, cá nhân đã nộp cho cơ quan BHXH.

2. Trình tự, thủ tục giảm trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội

2.1 Hồ sơ, thủ tục giải quyết giảm trùng thời gian đóng BHXH

Căn cứ phiếu giao nhận hồ sơ 103/……../THU về hoàn trả tiền bảo hiểm đóng trùng cho người lao động, để được giải quyết giảm trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm xã hội bắt buộc, người lao động cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ bao gồm:

• Sổ BHXH;
• Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH theo mẫu TK1-TS;
• Danh sách lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN (mẫu D02-TS);
• Bảng kê thông tin theo mẫu D01-TS (nếu có).

Đối với người lao động vẫn đang có thời gian làm việc đóng bảo hiểm xã hội, cần chuẩn bị hồ sơ nộp lên cho người sử dụng lao động để giải quyết vấn đề trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội. Với đối tượng đã nghỉ việc chốt sổ bảo hiểm, người lao động nộp hồ sơ lên cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

2.2 Trách nhiệm của cơ quan bảo hiểm xã hội

Căn cứ vào Khoản 3 Điều 43 Quyết định 595/QĐ-BHXH về các trường hợp hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội:

3.1 Các trường hợp hoàn trả:

b) Các trường hợp hoàn trả BHXH tự nguyện, BHYT

Sau khi nộp đầy đủ hồ sơ giải quyết trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội, người lao động sẽ được cơ quan bảo hiểm hướng dẫn để hoàn tất thủ tục.

Quá trình thực hiện giảm trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội không quá 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ. Nếu cần xác minh thời gian đóng bảo hiểm xã hội ở tỉnh khác hoặc các đơn vị khác nhau thì không được quá 45 ngày và phải thông báo cho người lao động.

3. Cơ sở pháp lý

• Luật Bảo hiểm xã hội 2014;
• Quyết định 595/QĐ-BHXH Quyết định ban hành quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế

Trên đây là phần giải đáp của chúng tôi về vấn đề trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện. Nếu còn gì thắc mắc hay chưa rõ bạn có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Tổng đài tư vấn Luật bảo hiểm xã hội qua HOTLINE 19006588 của Luật Quang Huy để được giải đáp.

Trân trọng ./.