Xử phạt lỗi sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị và khi tránh xe đi ngược chiều như thế nào?

Xin chào luật sư, tôi có thắc mắc muốn nhờ Luật sư giải đáp như sau: Buổi tối đi đường trong khu đô thị tôi  thường xuyên gặp phải tình trạng người đi xe máy phía trước sử dụng đèn chiếu xa chiếu thẳng vào mặt gây khó chịu và nhiều lúc làm tôi không thể giữ vững tay lái. Cháu của tôi cũng từng bị xe tải phía trước dùng đèn pha làm chói mắt, phải tránh vào ven đường đầy sỏi đá nên bị ngã xe ở đấy và chấn thương nghiêm trọng. Cho tôi hỏi vậy bộ luật giao thông mới nhất hiện nay có quy định gì về lỗi sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị hay lúc tránh xe đi ngược chiều hay không? Rất mong nhận được sự tư vấn từ phía luật sư!

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Luật Quang Huy. Về thắc mắc của bạn liên quan tới vấn đề lỗi sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị và khi tránh xe đi ngược chiều, chúng tôi tư vấn cho bạn cụ thể đối với hai trường hợp là xe ô tô và xe máy như sau:

1. Căn cứ pháp lý

• Luật Giao thông đường bộ năm 2008
• Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt

2. Quy định của pháp luật về việc sử dụng đèn chiếu xa

Cho đến bây giờ, nhiều người tham gia giao thông vẫn chưa nắm rõ về việc sử dụng đèn chiếu xa (hay còn gọi là đèn pha) như thế nào cho đúng pháp luật. Trên thực tế, bởi vì việc quản lý lỏng lẻo cho nên người điều khiển phương tiện cơ giới không nhận thức được nếu sử dụng đèn pha sai cách thì sẽ dẫn tới hậu quả nghiêm trọng như thế nào. Tuy nhiên, pháp luật đã có quy định cụ thể về hai trường hợp nghiêm cấm sử dụng đèn chiếu xa đó là:

• Thứ nhất: Không được dùng đèn chiếu xa trong đô thị và khu đông dân cư

Theo đó, khoản 12 Điều 8 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định về vấn đề này như sau:

Điều 8. Các hành vi bị nghiêm cấm

12. Bấm còi, rú ga liên tục; bấm còi trong thời gian từ 22 giờ đến 5 giờ, bấm còi hơi, sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị và khu đông dân cư, trừ các xe được quyền ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định của Luật này.

Nếu không phải là xe được quyền ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định của pháp luật thì các phương tiện giao thông khác khi đi vào khu đô thị và khu đông dân cư sẽ không được dùng đèn pha để đi mà phải chuyển sang chế độ đèn chiếu sáng gần (đèn cốt).

• Thứ hai: Không được dùng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều

Cụ thể, Khoản 3 Điều 17 Luật Giao thông đường bộ đã quy định rõ ràng như sau:

Điều 17. Tránh xe đi ngược chiều

3. Xe cơ giới đi ngược chiều gặp nhau không được dùng đèn chiếu xa.

Nếu gặp xe khác đi ngược chiều với mình thì người điều khiển xe cơ giới phải chuyển từ chế độ đèn pha sang đèn cốt để tránh gây khó khăn trong việc quan sát của người điều khiển xe đi ngược chiều và gây ra những hậu quả đáng tiếc.

sử dụng đèn chiếu xa

3. Mức xử phạt lỗi sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị

• Trường hợp 1: Phương tiện điều khiển là xe máy

Việc xe máy sử dụng đèn pha khi đi trong khu đô thị là một chuyện rất hay được bắt gặp. Đối với trường hợp này, điểm n Khoản 1 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định như sau:

Điều 6. Xử phạt người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

1. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

n) Bấm còi trong thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau, sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị, khu đông dân cư, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định;

Người điều khiển phương tiện sẽ bị xử phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng trong trường hợp này. Pháp luật không quy định thêm về mức xử phạt bổ sung cho nên lực lượng cảnh sát giao thông sẽ chỉ áp dụng mức xử phạt tiền đối với người vi phạm.

• Trường hợp 2: Phương tiện điều khiển là xe ô tô

Xe ô tô sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị sẽ bị xử phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng theo quy định tại điểm b Khoản 3 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP:

Điều 5. Xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

3. Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

b) Bấm còi, rú ga liên tục; bấm còi hơi, sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị, khu đông dân cư, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định;

Ngoài ra, người điều khiển phương tiện ô tô còn có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng nếu vi phạm lỗi sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị mà dẫn đến việc gây tai nạn giao thông. Đây là quy định tại điểm c Khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP:

11. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

c) Thực hiện hành vi quy định tại điểm c khoản 5; điểm a, điểm b khoản 6; khoản 7 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng. Thực hiện hành vi quy định tại một trong các điểm, khoản sau của Điều này mà gây tai nạn giao thông thì bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng: điểm a, điểm d, điểm đ, điểm e, điểm g khoản 1; điểm b, điểm d, điểm g khoản 2; điểm b, điểm g, điểm h, điểm m, điểm n, điểm r, điểm s khoản 3; điểm a, điểm c, điểm e, điểm g, điểm h khoản 4; điểm a, điểm b, điểm e, điểm g, điểm h khoản 5 Điều này;

4. Mức xử phạt lỗi sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều

• Trường hợp 1: Phương tiện điều khiển là xe máy

Việc người sử dụng đèn chiếu xa khi gặp xe đi ngược chiều là một vấn đề gây bức xúc cho nhiều người điều khiển phương tiện khác. Trong trường hợp này, điểm m Khoản 1 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định như sau:

Điều 6. Xử phạt người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

1. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

m) Tránh xe không đúng quy định; sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều; không nhường đường cho xe đi ngược chiều theo quy định tại nơi đường hẹp, đường dốc, nơi có chướng ngại vật;

Ngoài ra, điểm c Khoản 10 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP còn quy định thêm về vấn đề này như sau: 

10. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

c) Thực hiện hành vi quy định tại điểm a khoản 6; điểm a, điểm b khoản 7; điểm a, điểm b, điểm c, điểm d khoản 8 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng; tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần hành vi quy định tại điểm a, điểm b, điểm c, điểm d khoản 8 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 03 tháng đến 05 tháng, tịch thu phương tiện. Thực hiện hành vi quy định tại một trong các điểm, khoản sau của Điều này mà gây tai nạn giao thông thì bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng: Điểm a, điểm g, điểm h, điểm k, điểm l, điểm m, điểm n, điểm q khoản 1; điểm b, điểm d, điểm e, điểm g, điểm l, điểm m khoản 2; điểm b, điểm c, điểm k, điểm m khoản 3; điểm đ, điểm e, điểm g, điểm h khoản 4 Điều này;

Như vậy, nếu đi xe máy mà sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều thì sẽ bị xử phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng. Ngoài ra nếu gây ra tai nạn thì người điều khiển xe còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng.

Lỗi sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị và khi tránh xe đi ngược chiều

• Trường hợp 2: Phương tiện điều khiển là ô tô

Người điều khiển ô tô nếu vi phạm lỗi sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều thì sẽ bị xử phạt theo quy định tại điểm g Khoản 3 và c Khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP:

Điều 5. Xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

3. Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

g) Không sử dụng hoặc sử dụng không đủ đèn chiếu sáng trong thời gian từ 19 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau, khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn; sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều;

11. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

c) Thực hiện hành vi quy định tại điểm c khoản 5; điểm a, điểm b khoản 6; khoản 7 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng. Thực hiện hành vi quy định tại một trong các điểm, khoản sau của Điều này mà gây tai nạn giao thông thì bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng: điểm a, điểm d, điểm đ, điểm e, điểm g khoản 1; điểm b, điểm d, điểm g khoản 2; điểm b, điểm g, điểm h, điểm m, điểm n, điểm r, điểm s khoản 3; điểm a, điểm c, điểm e, điểm g, điểm h khoản 4; điểm a, điểm b, điểm e, điểm g, điểm h khoản 5 Điều này;

Như vậy, người điều khiển ô tô vi phạm lỗi sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều sẽ bị xử phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1000.000 đồng. Ngoài ra nếu vì vi phạm mà gây ra tai nạn thì người điều khiển phương tiện còn bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng.

Trên đây là toàn bộ thông tin mà chúng tôi cung cấp đến bạn về vấn đề sử dụng đèn chiếu xa của bạn theo quy định của pháp luật hiện hành. Để được tư vấn cụ thể hơn bạn vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn luật giao thông qua HOTLINE 19006588 của Luật Quang Huy.

Trân trọng ./.