Chào luật sư, tôi có vấn đề muốn nhờ luật sư tư vấn như sau:
Vợ chồng tôi có mua được một miếng đất bằng tài sản chung của nhau vào năm 2011.
Sau đó, bố mẹ vợ tôi có cho chúng tôi 700 triệu để xây nhà lên miếng đất ấy, chúng tôi cũng góp thêm tiền để có thể xây được một căn nhà trị giá 1 tỷ đồng vào thời điểm đó.
Nay khi mâu thuẫn phát sinh không thể khắc phục được, chúng tôi muốn ly hôn với nhau thì nhà vợ tôi đòi lấy nguyên căn nhà vì họ nói rằng căn nhà ấy là do bố mẹ vợ tôi cho tiền để xây.
Trong trường hợp này thì tôi có được chia tài sản là căn nhà ấy không?
Và tôi muốn hỏi thêm về vấn đề chia tài chung là nhà đất khi ly hôn như thế nào?
Rất mong được luật sư giúp đỡ!
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Luật Quang Huy.
Về thắc mắc của bạn liên quan tới vấn đề chia tài sản là nhà đất khi ly hôn, chúng tôi tư vấn cho bạn cụ thể như sau:
1. Nguyên tắc chia tài sản là nhà đất khi ly hôn
Đất đai và nhà cửa là những tài sản có giá trị lớn và được quản lý chặt chẽ theo quy định của pháp luật.
Theo đó, việc chia tài sản là nhà đất khi ly hôn cũng được thực hiện theo những nguyên tắc riêng quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, đảm bảo quyền lợi cho mỗi bên vợ chồng cũng như giữ vững nguyên tắc quản lý đất đai nói chung.
Cụ thể như sau:
1.1 Chia tài sản chung là đất đai khi ly hôn
Theo quy định tại Điều 62 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì tài sản là đất đai thuộc sở hữu riêng của bên nào thì khi ly hôn vẫn thuộc về bên đó.
Trường hợp tài sản là đất đai thuộc sở hữu chung của vợ chồng thì khi ly hôn được chia như sau:
- Đối với đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản, nếu cả hai bên đều có nhu cầu và có điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì được chia theo thỏa thuận của hai bên.
Nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết theo nguyên tắc chung giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn đó là dựa trên hoàn cảnh gia đình; công sức đóng góp; lỗi của các bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng;…
Trong trường hợp chỉ một bên có nhu cầu và có điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì bên đó được tiếp tục sử dụng nhưng phải thanh toán cho bên kia phần giá trị quyền sử dụng đất mà họ được hưởng;
- Trong trường hợp vợ chồng có quyền sử dụng đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản chung với hộ gia đình thì khi ly hôn phần quyền sử dụng đất của vợ chồng được tách ra và chia theo thỏa thuận hoặc theo quyết định của Tòa án;
- Đối với đất nông nghiệp trồng cây lâu năm, đất lâm nghiệp để trồng rừng, đất ở thì được chia theo nguyên tắc chung giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn đó là dựa trên hoàn cảnh gia đình; công sức đóng góp; lỗi của các bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng;…
- Đối với loại đất khác thì được chia theo quy định của pháp luật về đất đai.
Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà không có quyền sử dụng đất chung với hộ gia đình thì khi ly hôn quyền lợi của bên không có quyền sử dụng đất và không tiếp tục sống chung với gia đình được giải quyết như sau:
- Nếu tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình không xác định được thì vợ hoặc chồng được chia một phần trong khối tài sản chung của gia đình căn cứ vào công sức đóng góp của vợ chồng vào việc tạo lập, duy trì, phát triển khối tài sản chung cũng như vào đời sống chung của gia đình.
Việc chia một phần trong khối tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận với gia đình; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
- Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình có thể xác định được theo phần thì khi ly hôn, phần tài sản của vợ chồng được trích ra từ khối tài sản chung đó để chia theo tỉ lệ tương ứng mà người đó được hưởng.
1.2 Chia tài sản là nhà khi ly hôn
Mặc dù nhà cửa cũng là một loại tài sản đặc biệt và có giá trị lớn.
Tuy nhiên, khi ly hôn, tài sản này cũng được chia như quy định chung của pháp luật về giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn.
Như vậy, nhà cửa sẽ được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:
- Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
- Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
- Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
- Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
Bên cạnh đó, vì nhà cửa là loại tài sản không thể chia bằng hiện vật nên nó phải được chia theo giá trị.
Bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.
Dựa theo những nguyên tắc như đã phân tích ở trên, trong trường hợp của bạn, tài sản chung của vợ chồng bạn là miếng đất và căn nhà sẽ được chia như sau:
- Đối với miếng đất:
Như bạn đã trình bày, vì đây là miếng đất để xây nhà ở nên nó thuộc trường hợp được chia theo quy định của pháp luật về đất đai.
Theo đó, phần đất này sẽ được chia đôi và đồng thời phải đảm bảo điều kiện được tách thửa theo quyết định của chính quyền địa phương.
Nếu như chia đôi mà không đảm bảo điều kiện được tách thửa đó thì hai bên sẽ thỏa thuận, hoặc theo quyết định của Tòa án nếu không thỏa thuận được, để một người nhận tài sản là miếng đất này.
Sau đó, người nhận miếng đất có nghĩa vụ thanh toán cho bên kia phần giá trị tương ứng và họ được hưởng.
- Đối với căn nhà:
Bạn vẫn được chia giá trị của căn nhà dựa trên công sức đóng góp của mình vào việc xây dựng và phát triển nó.
Vì căn nhà là loại tài sản không thể chia bằng hiện vật nên nếu bên nào được nhận quyền chiếm hữu căn nhà thì phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán cho bên kia phần giá trị tương ứng mà họ được hưởng.
2. Căn cứ pháp lý
- Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014
Trên đây là toàn bộ câu trả lời của chúng tôi về vấn đề chia tài sản là nhà đất khi ly hôn.
Mọi thắc mắc bạn vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn luật trực tuyến qua HOTLINE 19006588 của Luật Quang Huy để được giải đáp cụ thể hơn.
Trân trọng./.
