Tội mua bán trái phép chất ma túy có bị tử hình?

Ma túy từ nhiều thế kỷ đã trở thành tệ nạn xã hội và ở Việt Nam cũng không ngoại lệ.

Tội phạm mua bán trái phép chất ma túy có bị tử hình? Cấu thành tội phạm của tội mua bán trái phép chất ma túy được quy định như thế này?

Bài viết dưới đây, Luật Quang Huy sẽ giúp bạn đọc nắm được quy định hiện hành về tội mua bán trái phép chất ma túy.

1. Điều 251 Bộ luật hình sự quy định về tội phạm gì?

Điều 251 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định về tội mua bán trái phép chất ma túy.

Ma túy là chất độc gây nguy hiểm cho cá nhân mỗi người dùng đồng thời cũng góp phần tàn phá xã hội nghiêm trọng nên loại tội phạm này đã được quy định ở những bộ luật hình sự trước đó.

2. Thế nào là mua bán trái phép chất ma túy?

Mua bán trái phép chất ma túy là một trong các hành vi sau: Bán trái phép chất ma túy cho người khác (không phụ thuộc vào nguồn gốc chất ma túy do đâu mà có) bao gồm cả việc bán hộ chất ma túy cho người khác để hưởng tiền công hoặc các lợi ích khác. Mua chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác…

3. Hình phạt của tội phạm mua bán trái phép chất ma túy

3.1 Hình phạt chính

Theo Điều 251 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017, hình phạt chính của tội phạm này bao gồm:

• Phạt tù có thời hạn;
• Phạt tù chung thân;
• Tử hình.

Các khung hình phạt được quy định cụ thể như sau:

3.1.1 Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm

Hình phạt này được áp dụng đối với người có hành vi mua bán mua bán trái phép chất ma túy.

3.1.2 Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm

Hình phạt được áp dụng đối với người phạm tội thuộc mua bán trái phép chất ma túy thuộc các trường hợp

• Có tổ chức;
• Phạm tội từ 2 lần trở lên;
• Đối với 2 người trở nên;
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
• Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
• Sử dụng người dưới 16 tuổi vào việc phạm tội hoặc bán ma túy cho người dưới 16 tuổi;
• Qua biên giới;
• Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 500 gam đến dưới 01 kilôgam;
• Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 05 gam đến dưới 30 gam;
• Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 10 kilôgam đến dưới 25 kilôgam;
• Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 50 kilôgam đến dưới 200 kilôgam;
• Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 10 kilôgam đến dưới 50 kilôgam;
• Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 20 gam đến dưới 100 gam;
• Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 100 mililít đến dưới 250 mililít;
• Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy thuộc 1 trong các trường hợp nêu phía trên;
• Tái phạm nguy hiểm.

3.1.3 Phạt tù từ 15 năm đến 20 năm

Hình phạt được áp dụng đối với người phạm tội mua bán trái phép chất ma túy thuộc các trường hợp:

• Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 05 kilôgam;
• Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 30 gam đến dưới 100 gam;
• Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 25 kilôgam đến dưới 75 kilôgam;
• Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 200 kilôgam đến dưới 600 kilôgam;
• Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 50 kilôgam đến dưới 150 kilôgam;
• Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 100 gam đến dưới 300 gam;
• Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 250 mililít đến dưới 750 mililít;
• Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy thuộc 1 trong các trường hợp nêu trên.

3.1.4 Phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình

Hình phạt này áp dụng đối với người phạm tội mua bán trái phép chất ma túy thuộc các trường hợp sau:

• Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 05 kilôgam trở lên;
• Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng 100 gam trở lên;
• Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng 75 kilôgam trở lên;
• Quả thuốc phiện khô có khối lượng 600 kilôgam trở lên;
• Quả thuốc phiện tươi có khối lượng 150 kilôgam trở lên;
• Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng 300 gam trở lên;
• Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích 750 mililít trở lên;
• Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy thuộc một trong các trường hợp nêu trên.

Như vậy, tội mua bán trái phép chất ma túy có bị tử hình nếu khối lượng, thể tích mua bán trái phép lớn.

3.2 Hình phạt bổ sung

Ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể phải chấp hành hình phạt bổ sung:

• Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 500 triệu đồng
• Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm
• Tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Tuy nhiên, để xác định được hình phạt cụ thể với từng trường hợp, Tòa án không chỉ căn cứ dựa trên các tình tiết định khung nêu trên.

Với người phạm tội, Toà án còn xem xét vào các tình tiết tăng giảm nhẹ hay tăng nặng trách nhiệm hình phạt dựa trên quy định tại Điều 51, Điều 52 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Ngoài ra, Tòa án còn xem xét đến yếu tố nhân thân của người phạm tội để quyết định hình phạt.

Do vậy, để có thể xác định mức phạt cụ thể cho bạn hay người thân, bạn bè. Bạn nên tìm đến những văn phòng luật sư hay công ty luật uy tín hoặc những Luật sư có kinh nghiệm dày dặn để thực hiện hỗ trợ, bào chữa.

Điển hình như tại Luật Quang Huy của chúng tôi, các Luật sư đều là những người có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực giải quyết các vụ án hình sự.

Để được hỗ trợ nhanh nhất, bạn hãy liên hệ cho chúng tôi qua Tổng đài 19006588.

Luật Quang Huy luôn hân hạnh được hỗ trợ cho bạn.

4. Cấu thành tội phạm tội mua bán trái phép chất ma túy

4.1 Chủ thể tội mua bán trái phép ma túy

Chủ thể của tội phạm là người có năng lực trách nhiệm hình sự, đạt độ tuổi luật định và đã thực hiện hành vi tội phạm cụ thể.

Năng lực trách nhiệm hình sự là điều kiện cần thiết để xác định con người có lỗi khi họ thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội. Chỉ có người có năng lực trách nhiệm hình sự mới có thể là chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội mua bán trái phép chất ma túy là bất kỳ người nào từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự và đã thực hiện hành vi phạm tội. Đối với người đủ từ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này nếu là tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng (thuộc khoản 2,3,4 Điều 251 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017).

4.2 Khách thể tội mua bán trái phép chất ma túy

Ma túy là loại độc dược gây nghiện nguy hiểm. Theo quy định của Nhà nước, chỉ một số cơ quan nhà nước mới được phép sản xuất ma túy nhằm mục đích phục vụ cho y học và cho nghiên cứu khoa học. Sự thống nhất quản lý của Nhà nước về chất ma túy nhằm ngăn chặn tình trạng lạm dụng ma túy, bảo vệ sức khỏe người dân và ngăn ngừa các tội phạm về ma túy.

Đối tượng tác động của tội phạm là bộ phận của khách thể của tội phạm, bị hành vi phạm tội tác động đến để gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho những quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ. Đối tượng tác động của tội mua bán trái phép chất ma túy là các chất ma túy.

Theo Nghị định 82/2013/NĐ-CP và Nghị định 126/2015/NĐ-CP của Chính phủ ban hành các danh mục chất ma túy và tiền chất thì hiện nay các chất ma túy bao gồm 293 chất chia thành 4 danh mục và 43 hóa chất không thể thiếu trong quá trình sản xuất, điều chế ma túy.

Tóm lại, để coi một chất nào đó là ma túy thì chất đó phải có các đặc điểm:

• Được quy định trong danh mục do chính phủ ban hành, nguồn gốc tự nhiên hoặc tổng hợp.
• Là chất độc gây nghiện.
• Khi thâm nhập vào cơ thể con người thì làm biến đổi một số chức năng thần kinh, làm cho người nghiện phụ thuộc cả về thể xác lẫn tinh thần.

Đối với các chất ma túy ở thể rắn được hòa thành dung dịch hoặc chất ma túy ở thể lỏng đã được pha loãng thì không coi toàn bộ dung dịch hoặc dung dịch pha loãng này là chất ma túy ở thể lỏng mà cần xác định hàm lượng chất ma túy trong dung dịch để tính, trọng lượng chất ma túy đó.

Đối với xái thuốc phiện thì không coi là nhựa thuốc phiện mà phải xác định hàm lượng moócphin trong xái thuốc phiện để tính trọng lượng của thuốc phiện.

Hiện nay ở Việt Nam thường gặp một số chất ma túy là:

Thuốc phiện: Thuốc phiện là nhựa từ cây thuốc phiện, có mùi đặc trưng hơi hăng hắc, màu nâu đen hoặc cánh gián, dẻo hoặc nhão. Thuốc phiện đã nấu chín có màu đen, rắn chắc hơn (3kg thuốc phiện sống sẽ cho khoảng 1kg thuốc phiện chín). Trong thành phần thuốc phiện có khoảng 40 ancaloit và 5 chất cơ bản là morphine, codeine, thebaine, papaverine và natotin. Thuốc phiện gây nghiện nhanh và mạnh.

Morphine: Là chất ma tuý dạng bột màu trắng. Từ nhựa thuốc phiện người ta chế xuất morphine (cứ khoảng 10kg thuốc phiện thì thu được khoảng 1kg morphine bazơ, từ đó có thể thu được 1kg morphine). Morphine có tác dụng gây nghiện cao.

Hêrôin: là loại ma túy độc hại phổ biến nhất ở nước ta hiện nay, hêrôin được điều chế từ ma túy, cứ khoảng 1kg ma túy thì thu được 800 – 950g hêrôin. Hêrôin có khả năng gây nghiện rất nhanh, người nghiện bị suy sụp nhanh chóng cả về thể xác lẫn tinh thần.Một liều khoảng 0,06g có thể gây chết người ngay sau khi tiêm.

Nhựa cần sa: Từ các bộ phận lá, hoa, quả cây cần sa người ta chiết xuất ra nhựa cần sa. Các hoạt chất của cây cần sa gây cho người sử dụng cảm giác hưng phấn, sảng khoái, song tác dụng nguy hiểm nhất của cần sa là gây ảo giác làm sai lệch tinh thần

Côcain: Cây cô ca là loại cây có chứa chất ma túy. Khi sử dụng nó làm con người mất cảm giác đói, sảng khoái, chống mệt mỏi nhưng lại gây nghiện cho người sử dụng. Từ lá cây cô ca người ta điều chế được cao cô ca và côcain. Côcain có khả năng gây tê, độc và gây nghiện.

Amphetamine: là chất ma túy gây kích thích mạnh hệ thần kinh trung ương, làm tăng sự co bóp của tim, co mạch máu ngoại biên, tăng huyết áp. Với liều vừa phải amphetamine có tác dụng làm tăng khả năng lao động trí óc, giảm buồn ngủ, tăng sức lực. Với liều cao amphetamine gây nghiện nguy hiểm.

Methamphetamine: Gây kích mạnh hệ thần kinh trung ương, là chất có độc tính và khả năng gây nghiện mạnh, gây chứng hoang tưởng.

Methadone: Là chất ma túy giảm đau mạnh gấp 5 lần morphine, thường thấy dạng viên con nhộng 5mg hoặc ống 5mg hoặc 10mg.

Methoqualone: là chất ma túy an thần gây ngủ, màu trắng dạng viên nén 200mg.

LSD: Là chất gây nghiện tạo ảo giác mạnh, làm cho người dùng mất cảm giác sợ hãi, làm những việc mà lúc bình thường không làm được (như nhảy từ trên cao xuống, chạy trên mặt tường cao…

4.3 Mặt chủ quan của tội mua bán trái phép chất ma túy

Pháp luật bảo hộ quyền mua bán của mỗi cá nhân. Tuy nhiên đối tượng của hành vi mua bán phải là tài sản được phép giao dịch. Ma tuý là loại “hàng hoá” đặc biệt, được Nhà nước độc quyền quản lý.

Vì vậy mọi hành vi mua bán ma tuý không được sự cho phép của Nhà nước đều bị coi là có lỗi. Lỗi của người phạm tội mua bán trái phép chất ma túy là lỗi cố ý trực tiếp.

Về ý chí, người phạm tội nhận thức được hành vi mua bán ma túy là hành vi trái pháp luật, họ có đủ điều kiện khách quan và chủ quan để lựa chọn và thực hiện xử sự khác nhưng họ vẫn thực hiện hành vi mua bán ma tuý.

Tội mua bán trái phép chất ma túy có cấu thành tội phạm hình thức, hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc. Do vậy vấn đề có thấy trước hay không thấy trước hậu quả không được đặt ra khi xem xét lý trí của người phạm tội với lỗi cố ý trực tiếp.

Có nhiều động cơ thúc đẩy người phạm tội thực hiện hành vi mua bán trái phép chất ma túy và họ còn có nhiều mục đích khác nhau khi thực hiện hành vi này. Tuy nhiên động cơ mục đích không phải là yếu tố bắt buộc trong cấu thành tội phạm tội mua bán trái phép chất ma túy.

4.4 Mặt khách quan của tội phạm mua bán trái phép chất ma túy

Hành vi mua bán ma túy được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau: “Mua bán trái phép chất ma túy” là một trong các hành vi sau đây:

• Bán trái phép chất ma túy cho người khác (không phụ thuộc vào nguồn gốc chất ma túy do đâu mà có) bao gồm cả việc bán hộ chất ma túy cho người khác để hưởng tiền công hoặc các lợi ích khác;
• Mua chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác;
• Xin chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác;
• Dùng chất ma túy nhằm trao đổi thanh toán trái phép (không phụ thuộc vào nguồn gốc chất ma túy do đâu mà có);
• Dùng tài sản không phải là tiền đem trao đổi, thanh toán… lấy chất ma túy nhằm bán lại trái phép cho người khác;
• Tàng trữ chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác;
• Vận chuyển chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác.

Người tổ chức, người xúi giục, người giúp sức cho người thực hiện một trong các hành vi mua bán trái phép chất ma túy được hướng dẫn ở trên đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội mua bán trái phép chất ma túy.

Bán trái phép chất ma túy cho người khác là dùng ma túy mà mình có (không phụ thuộc vào nguồn gốc chất ma túy do đâu mà có) cho người khác lấy tiền hoặc tài sản.

Nếu một người đã có hành vi chào bán trái phép chất ma tuý, đã thoả thuận về giá cả, địa điểm giao hàng nhưng trên đường mang ma tuý đến địa điểm giao hàng thì bị bắt, thì bị định tội mua bán trái phép chất ma tuý ở giai đoạn phạm tội chưa đạt.

Người bán hộ chất ma túy cho người khác để lấy tiền công hoặc lợi ích khác thì cũng bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội mua bán trái phép chất ma túy.

Khi xem xét để định tội danh, bạn phải xem xét kỹ các dấu hiệu cấu thành tội phạm. Nếu không có đủ các yếu tố trên sẽ không phải chịu các hình phạt được quy định tại Điều 251 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Nếu cần hỗ trợ để biết trường hợp của bạn hay người thân của bạn có đủ yếu tố cấu thành tội phạm hay không, bạn có thể liên hệ cho chúng tôi qua Tổng đài 19006588.

5. Cơ sở pháp lý

• Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017
• Nghị định 82/2013/NĐ-CP và Nghị định 126/2015/NĐ-CP

Trên đây là toàn bộ nội dung về vấn đề xoay quanh hình phạt áp dụng cho tội mua bán trái phép chất ma túy theo quy định hiện hành.

Qua bài viết này chúng tôi mong rằng sẽ giúp bạn nắm được rõ về chủ đề này.

Luật Quang Huy là công ty có kinh nghiệm không chỉ trong việc tư vấn luật Hình sự mà còn có bề dày kinh nghiệm trong vai trò là Luật sư biện hộ cho nhiều vụ án Hình sự trong cả nước.

Nếu còn điều gì chưa rõ, cần hỗ trợ, các bạn có thể liên hệ tới Tổng đài tư vấn luật hình sự trực tuyến của Luật Quang Huy qua HOTLINE 19006588.