Trên thực tế hiện nay, có rất nhiều trường hợp sau khi cho con đất xong, cha mẹ muốn đòi lại đất vì nhiều lý do khác nhau. Vậy, liệu cha mẹ cho con đất có đòi lại được không? Và làm thế nào để đòi lại đất đã tặng cho con?
Bài viết dưới đây, Luật Quang Huy hy vọng sẽ cung cấp đến bạn đầy đủ và chính xác thông tin về vấn đề này để bạn có thể tham khảo.
1. Cha mẹ cho con đất có đòi lại được không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 459 Bộ luật dân sự 2015 về tặng cho bất động sản thì:
- Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực;
- Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký;
Do đó, trường hợp nếu cha mẹ tặng cho nhà đất cho con thực hiện đúng theo đúng quy định của pháp luật về các điều kiện, trình tự, thủ tục theo quy định của Luật đất đai 2013 và Bộ luật dân sự 2015, thì đồng nghĩa với việc cha mẹ đã chuyển quyền sử dụng đất cho con cái một cách hợp pháp, lúc này quyền sử dụng đất đó đã thuộc về người con và cha mẹ không có quyền đòi lại đất đó.
Tuy nhiên, không phải tất cả mọi trường hợp cho con đất rồi đều không đòi lại được. Có hai trường hợp mà cha mẹ đã cho con đất nhưng vẫn có quyền đòi lại, cụ thể:
1.1 Trường hợp việc tặng cho này là có điều kiện
Căn cứ theo điều 462 Bộ luật dân sự 2015, cụ thể như sau:
- Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
- Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.
- Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Như vậy, nếu sau khi nhận tài sản mà người con không thực hiện nghĩa vụ đã thoả thuận trước đó thì bố mẹ có quyền yêu cầu đòi lại nhà đất đã tặng cho con.
1.2 Trường hợp việc tặng cho vô hiệu
Ngoài trường hợp tặng cho có điều kiện đã nêu trên, còn một số trường hợp khác cha mẹ được đòi lại nhà đất đã tặng cho con, cụ thể:
- Cha mẹ chứng minh được việc tặng cho thuộc vào các trường hợp giao dịch vô hiệu theo quy định của pháp luật về dân sự
- Không đáp ứng được các điều kiện về tặng cho, trình tự thủ tục tặng cho theo quy định
Như vậy, sẽ có hai trường hợp bạn có thể đòi lại đất đã tặng cho con cái, đó là trường hợp tặng cho có điều kiện, mà người con không thực hiện đúng với những điều kiện đã thỏa thuận; hai là hợp đồng tặng cho vô hiệu theo quy định của pháp luật.
- Cha mẹ cho con đất có đòi lại được không?
2. Làm thế nào để đòi lại đất đã tặng cho con?
2.1 Trường hợp 1: Đối với trường hợp tặng cho mà có thể đòi lại được
Đối với trường hợp như phân tích bên trên, bạn hoàn toàn có thể đòi lại đất đã tặng cho con cái.
Căn cứ theo quy định tại Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì việc đòi lại đất cha mẹ đã cho con là tranh chấp hợp đồng dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân.
Căn cứ Khoản 1, Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định Tòa án nhân dân cấp huyện là tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ việc trên.
Cho nên, trong trường hợp này cha mẹ có quyền khởi kiện người được tặng cho ra tòa án có thẩm quyền.
Dựa vào điểm c Khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết.
Như vậy, trong trường hợp này cha mẹ sẽ khởi kiện ra tòa án cấp huyện/ quận nơi có đất. Người khởi kiện phải nộp Đơn khởi kiện kèm theo toàn bộ giấy tờ chứng minh cho yêu cầu khởi kiện tại đúng Tòa án có thẩm quyền thì mới được Tòa án thụ lý giải quyết.
2.2 Trường hợp 2: Trường hợp tặng cho không đòi lại được
Nếu việc tặng cho không phải là tặng cho có điều kiện hay trường hợp tặng cho vô hiệu thì về nguyên tắc cha mẹ sẽ không có căn cứ pháp lý để đòi lại mảnh đất đó.
Tuy nhiên, vì ở đây là quan hệ cha mẹ với con cái, là quan hệ tình thân, do đó hai bên có thể lựa chọn cách thỏa thuận với nhau để có thể lấy lại đất đã tặng cho theo nguyên tắc thỏa thuận, tự nguyện.
Như vậy, chúng ta có thể thấy rằng nếu như việc cho con cái đất mà không có điều kiện thì đến khi muốn đòi lại sẽ rất khó và gần như là không thể. Vì thế, nếu bạn muốn đảm bảo tính chắc chắn cũng như có thể đòi lại đất khi cần, thì bạn nên xác lập các điều kiện cụ thể, rõ ràng trước khi tặng cho mảnh đất đó cho con cái của bạn.
3. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật dân sự 2015
- Luật đất đai 2013
- Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
Trên đây là toàn bộ câu trả lời của chúng tôi về thắc mắc “Cha mẹ cho con đất có đòi lại được không?” theo quy định mới nhất mà bạn quan tâm.
Luật Quang Huy là công ty có kinh nghiệm không chỉ trong việc tư vấn luật Đất đai mà còn có bề dày kinh nghiệm trong vai trò là hỗ trợ các thủ tục liên quan đến phí sang tên sổ đỏ trong cả nước.
Nếu nội dung bài viết còn chưa rõ, hoặc bạn cần tư vấn, hỏi đáp thêm về dịch vụ hỗ bạn có thể kết nối tới Tổng đài tư vấn luật đất đai qua HOTLINE 19006816 của Luật Quang Huy để được tư vấn trực tiếp.
Trân trọng./.
